آخرین رویداد نادر قرن فردا رخ می دهد، گذر عطارد از قرص خورشید - مجله آزمون اول

علی آزادگان کارشناس نجوم در تبادل نظر با خبرنگاران در مورد مهم ترین رویداد نجومی قرن گفت: گذر سیاره عطارد فردا رخ می دهد و این گذر، آخرین گذر قرن محسوب می گردد.

وی در مورد مراحل گذر عطارد از قرص خورشید گفت: این رویداد بسیار شبیه به مراحل کسوف حلقوی است؛ گذر با تماس اول شروع می گردد که قرص سیاره درست مماس با قرص خورشید می گردد. کمی پس از تماس اول، سیاره مانند ناخنی بر لبه قرص خورشید دیده می گردد. کل قرص سیاره برای اولین بار در تماس دوم مشاهده می گردد که در این زمان قرص سیاره از داخل بر قرص خورشید مماس می گردد.

کارشناس نجوم با بیان اینکه این رویداد مهم را فقط با تلسکوپ می توان رصد کرد، اضافه کرد: این رویداد از حدود ساعت 16 تا زمان غروب خورشید در تمام ایران قابل رویت است .

آزادگان ادامه داد: در چند ساعت بعدی قرص سیاه سیاره به آهستگی از مقابل قرص درخشان خورشید عبور می نماید. در تماس سوم سیاره به نقطه مقابل قرص خورشید می رسد و دوباره از داخل با قرص خورشید مماس خواهد شد.

وی با بیان اینکه این گذر مهم 5ساعت و نیم طول می کشد، ادامه داد: بالاخره در تماس چهارم سیاره دوباره از خارج بر قرص خورشید مماس می گردد و گذر انتها می یابد. زاویه استقرار (Position Angle) عطارد در هر تماس در جهت پادساعت گرد نقطه شمال قرص خورشید محاسبه می گردد.

زمان مراحل مهم گذر عطارد 1398

وی با اشاره به اوج گذر گفت: اوج گذر لحظه ای است که عطارد به نزدیکترین فاصله از مرکز قرص خورشید می رسد. در این لحظه فاصله زاویه ای زمین مرکزی بین مرکز خورشید و مرکز عطارد برابر 75.9 ثانیه کمانی است. زاویه استقرار جهت قرار دریافت عطارد نسبت به مرکز خورشید را نشان می دهد که از قطب شمال سماوی قرص خورشید در جهت پادساعت گرد اندازه گرفته می گردد.

راستا حرکت عطارد بر قرص خورشید و اعداد روی این راستا نیز ساعت حضور عطارد در هر نقطه

به گفته این کارشناس نجوم، چون زمان تماس ها برحسب مختصات زمین مرکزی محاسبه شده، فقط برای ناظر ساکن در مرکز زمین دقیق است. زمان تماس ها برای نقاط مختلف زمین می تواند تا 2 دقیقه با این زمان ها متفاوت است. دلیل این موضوع اختلاف منظر است زیرا قرص عطارد با قطر 10 ثانیه کمانی می تواند تا 13 ثانیه کمانی از محل مختصات دقیق زمین مرکزی اش جابجا گردد.

تصویر گذر عطارد در بیستم آبان ماه

آزادگان اضافه کرد: گذر از اغلب مناطق زمین شامل آمریکای شمالی و جنوبی، اقیانوس اطلس و آرام، اروپا، آفریقا، نیوزلند و غرب آسیا قابل مشاهده خواهد بود. اما از آسیای میانه و شرقی، ژاپن، استرالیا و اندونزی مشاهده نخواهد شد.

به گفته وی، کل شهرهای ایران می توانند تماس عطارد با خورشید را با تلسکوپ رصد نمایند اما با غروب خورشید از دیدن مراحل بعدی محروم می شوند؛ تنها این هشت شهر هستند که هر سه گذر را می توانند ببینند.

وی با بیان اینکه برای ایران و دیگر مناطق غرب آسیا، گذر ساعتی قبل از غروب خورشید شروع می گردد و قبل از اینکه لحظه اوج گذر فرا برسد خورشید غروب خواهد نمود، اضافه کرد: به دلیل اینکه خورشید برای شهرهای غربی دیرتر غروب می نماید، رصدگران در آن شهرها فرصت بیشتری برای رصد دارند.

کارشناس نجوم اضافه کرد: چون قطر عطارد1.194 قطر ظاهری خورشید است، تلسکوپی با بزرگنمایی 50 برابر یا بیشتر می تواند سیاره عطارد را در این گذر نشان دهد. همچنین تلسکوپ باید به فیلتر مناسب و ایمن رصد خورشید مجهز باشد. ابزارهای رصدی و عکاسی مناسب برای گذر مشابه ابزارهای رصد لکه های خورشید و کسوف های جزئی است.

به گفته وی، رصد تماس های دو و سه نیز نیازمند بزرگنمایی هستند. این تماس ها لحظاتی هستند که قرص سیاره دقیقه از داخل با قرص خورشید مماس باشد. درست پس از لحظه تماس دوم اثر چِکه سیاه مشاهده می گردد. در این زمان به نظر می رسد که قرص سیاره توسط خط یا ستونی نازک به لبه قرص خورشید متصل است.

آزادگان خاطر نشان کرد: زمانی که این ارتباط قطع می گردد، سیاره کاملا توسط نور خورشید احاطه می گردد. گاهی این لحظه را تماس دوم می نامند ولی در واقع این زمان از چند ثانیه تا یک دقیقه پس از تماس دوم است. در تماس سوم نیز دقیقا برعکس همین مراحل رخ می دهد. تاثیر جو زمین بر خطای اندازه گیری زمان تماس ها حدود چند ده ثانیه است.

تصویر گذر عطارد از قرص خورشید

وی در مورد آخرین گذرهای عطارد به خورشید، گفت: در دوران معاصر گذرهای عطارد با چند روز فاصله از 18 اردیبهشت و 19 آبان رخ می دهند. کمتر بودن سرعت سیاره در اوج مداری موجب می گردد که احتمال حضورش در مکان مناسب کمتر باشد. گذرهای آبان در فواصل 7، 13 و 33 سال و گذرهای اردیبهشت در فواصل 13 و 33 سال رخ می دهند.

آزادگان اضافه کرد: گذرهای عطارد با چرخه ای 46 ساله در همان روز تکرار می شوند (با یک یا دو روز جابجایی به دلیل اعمال سالهای کبیسه). این چرخه 46 ساله بسیار شبیه به چرخه ساروس در کسوف ها است. این بدان معناست که چنین گذری(گذرعطارد از خورشید)46سال دیگر رخ دهد.

وی تاکید نمود: گذر بعدی عطارد در 22 آبان 1411 خواهد بود.

bestcanadatours.com: مجری سفرهای کانادا و آمریکا | مجری مستقیم کانادا و آمریکا، کارگزار سفر به کانادا و آمریکا