با عشق، هدیه بخر! - مجله آزمون اول

در این میان و در طول سال هم که اعیاد مذهبی زیادی داریم و روزهای تولد و سالروزهای ازدواج و بقیه که ما ایرانی ها بنا به سنتی دیرینه در این مناسبت ها هدیه می دهیم و هدیه می گیرم.

چه هدیه بدهی و چه بگیری، به اشتراک گذاشتن یک حال خوب را تجربه می کنی. حال خوبی که مدت های زیادی با تو همراه است.

به خصوص اگر هدیه به گونه ای باشد که مقابل دیدت باشد و آن را از عزیزی دریافت نموده باشی این حس و حال خوب امتداد پیدا می نماید.

ایرانی ها از همان قدیم ها عادت داشتند به هم هدیه بدهند، حتی در مراسم سوگواری. هنوز هم این رسم در روستاها و شهرستان هایی که سبک زندگی شان خیلی تغییر ننموده و آداب قدیمی در زندگی شان جاری است، دیده می گردد.

قدیمی ترها باور دارند در خانه عزا باز است و همه می آیند و باید پذیرایی شوند، بنابراین هزینه فرد سوگوار زیاد می گردد و باید به او یاری کرد.

هر کسی بنا به جیبش و دارایی اش هدیه ای به خانه شخص سوگوار می آورد، از یک کله قند بگیر تا خرما و گوسفند و آرد.

از قدیم باب بود و هست کسی که به سفر می رود، برای نزدیکان و دوستان هدیه سفر(سوغاتی) می آورد هر چند کوچک. وقتی سوغاتی می دهیم، یادآوری می کنیم، قابلی ندارد فقط این که در سفر به یادت بودم.

اما راستش را بخواهید، در چند سال اخیر و از وقتی ایرانی ها بنا به رویدادهای اجتماعی و اقتصادی روی موج چشم و هم چشمی و تجملگرایی سوار شدند و بعضی قصد پیاده شدن هم ندارند به خصوص با رونق شبکه های اجتماعی و اینستاگرام، هدیه های کوچک که بار معنایی دارند و مصداق همان جمله دوست داشتنی به یادت بودم هستند جای خود را به هدیه های پرزرق و برق و به اصطلاح تو چشم دادند که گران هم هستند. شاید به همین دلیل است که بعضی ترجیح می دهند در این روزگار و با این طرز فکر نه هدیه بدهند، نه هدیه بگیرند.

اما با این همه مناسبت خوب و نزدیک شدن به عید نوروز، بد ندیدیم درباره خصلت خوب هدیه دادن بنویسیم و یادآوری کنیم بهترین هدیه ها که هم زیبا باشند و هم بار معنایی مناسبی داشته باشند، صنایع دستی بومی و سنتی است.

آن هم در کشور ما که هر گوشه اش با زیور صنعتی ظریف، دست سازی و دست دوزی آراسته شده و ما با خرید و هدیه دادن این صنایع، هم به رشد و چرخش اقتصادی آنها یاری می کنیم و هم این صنایع را حفظ نموده و باعث چرخش آنها در سراسر کشور می شویم. اما اول این سوال را مطرح می کنیم که چرا صنایع دستی و سنتی در اولویت هدیه دادن نیستند؟

خلا عاطفی در میراث فرهنگی و سنتی

حجت مرادخانی، کارشناس و استاد دانشگاه این حوزه بر این باور است برای این که مردم این صنایع را برای هدیه دادن انتخاب نمایند، در گام اول باید صنایع دستی سنتی و بومی را بشناسند و با آنها ارتباط عاطفی برقرار نمایند. اما در کشور ما این خلا عاطفی بین میراث فرهنگی و مردم وجود دارد. برای معرفی آنها تقریبا هیچ کاری صورت نمی گیرد، نه در مبلمان شهری از آنها استفاده می گردد و نه در رسانه ها دیده می شوند.

در کدام فیلم و سریال دیده اید از صنایع دستی یا دست دوزها و دست سازهای ایرانی برای دکور و تزئین خانه استفاده گردد یا بازیگران این آثار از پوششی استفاده نمایند که نمادی از آنها در دوخت و تزئین لباس ها به کار رفته باشد.

عموم مردم کاملا با صنایع دستی و میراث فرهنگی بیگانه هستند و وقتی آنها را نمی شناسند و ارتباط عاطفی با آنها برقرار ننموده اند چطور باید توقع داشت آن را هدیه بدهند یا انتظار داشته باشند این میراث را هدیه بگیرند و برای آن شوق داشته باشند.

فرق واسطه با دلال

به مرادخانی می گویم هر چقدر رسانه ها و فعالان میراث فرهنگی و صنایع دستی در این زمینه کار نموده و آنها را به مردم معرفی می نمایند، از آن طرف ارائه دهندگان این آثار، قیمت آنها را افزایش می دهند، به گونه ای که گاهی حتی اگر علاقه مند به آنها باشی، بضاعت اقتصادی اجازه خرید آنها را نمی دهد.

این کارشناس می گوید: نسبت به زحمتی که برای این آثار کشیده می گردد، به نظرم قیمت آنها بالا نیست. از طرفی الان فعالان این حوزه آنها را در شبکه های اجتماعی و اینستاگرام یا سایت های خاص می فروشند و به این وسیله دست دلالان بسته شده و قیمت ها معقولانه است.

زمانی قیمت ها نجومی و غیرقابل قبول می گردد که دلالان وارد حوزه شده و صنایع دستی را از فراورینماینده با قیمت مناسب می خرند و به مشتری گران می فروشند.

در چنین شرایطی هم فراورینماینده و سازنده ضرر می نماید و دستمزد اصلی خود را نمی گیرد، هم مشتری از قیمت و گاهی کیفیت ناراضی است.

به نظرم برای قیمت گذاری درست و منصفانه، سازمان میراث فرهنگی باید به قضیه ورود نموده و از طریق کارشناسان صنایع دستی و سنتی هر منطقه را قیمت گذاری کند.

وقتی متولیان اصلی، خود را کنار کشیده اند و وظیفه خود را انجام نمی دهند، دلالان و کاسبان سودجو وارد حوزه شده و بازار را به دست می گیرند که باعث کسادی بازار هم می شوند البته این را بگویم که واسطه با دلال فرق دارد و در بیشتر جاها وقتی فعالان صنایع دستی ورود می نمایند و به سازندگان صنایع بومی و سنتی یاری می نمایند تا اجناس خود را بفروشند باعث رونق این دست سازها می شوند.

مثلا فعالانی خیرخواه هستند که در سیستان و بلوچستان در فضای مجازی و سایت های اینترنتی، سوزن دوزی های زنان این منطقه را می فروشند که با این کار هم به مردم منطقه یاری می نمایند و هم باعث ترویج و احیای این هنر می شوند.

موهبت کرونا در حوزه صنایع دستی

مرادخانی از دوره کرونا به عنوان یکی از دوره های خوب ترویج صنایع دستی و خرید آنها نام برد و گفت: از زمان شیوع کرونا، خرید و فروش آنلاین توسعه پیدا کرد و مردم به مرور دارند به این نوع خرید عادت می نمایند و فروشندگان آنلاین هم کم کم یاد می گیرند چگونه رضایت مشتری را جلب نمایند. در این دوره صنایع دستی روی خوش تری دید، در فضای مجازی و اینستاگرام صفحات زیادی ایجاد شده اند که این صنایع را می فروشند. چشم مردم به این صنایع عادت نموده و در آینده هم بیشتر آنها را می بینند و تشویق به خرید می شوند. در این میان البته باز هم باید سازمان های مرتبط با میراث فرهنگی و صنایع دستی، دست به کار شوند و به مردم آموزش دهند که جنس اصل را از کالای تقلبی چگونه تشخیص بدهند. این را هم بگویم کالایی که با دست ساخته شده با کالایی که به صورت سری دوزی و ماشینی فراوری شده، تفاوت دارد و حتما قیمت بیشتری هم دارد. مهم این است آن اثر منحصر به فرد است و با دیگر آثار تفاوت دارد. این را هم اضافه کنم خانم ها تاثیر زیادی در ترویج صنایع دستی دارند. آنها تصمیم گیرندگان اصلی در دکور و تزئین خانه هستند که اگر به صنایع دستی ایرانی روی خوش نشان دهند حتما در این زمینه اتفاقات خوبی رخ می دهد حتی اگر خانم ها از لباس هایی استفاده نمایند که روی آنها نقش و نگارهای سنتی و ایرانی وجود دارد حتما دیگر مردم هم به میراث فرهنگی و صنایع دستی ایرانی علاقه مند می شوند.

طاهره آشیانی - روزنامه نگار / روزنامه خبرنگاران

دنیای با نشاط مدرسه: دنیای با نشاط مدرسه | وبسایت ملزومات تحصیلی دانش آموزان