سیاسی کردن یک ویروس؛ کرونا هم اسباب نژادپرستی است! - مجله آزمون اول

در این مرحله، حتی قرنطینه به عنوان ابتدایی ترین راه پیشگیری می توانست کاربرد مفاهیمی را که زاده قراردادهای سیاسی بود، به چالش بکشد. بهترین مثال در تائید این موضوع، کم رنگ شدن مرزبندی شنگن در حوزه اتحادیه اروپا است. چالش کووید 19 سبب شد تا حتی برای یک دوره کوتاه، ملی گرایی بر منافع جمعی برتری پیدا کند که نمونه شاخص آن تنها ماندن ایتالیا در روبروه با موج اول بیماری بود.

گاهی هم شتاب حوادث به گونه ای است که مصداق بی خبری از رویدادهای کنونی است. مثلاً به فاصله 18 تا 30 آذر، مت هنکاک وزیر بهداشت انگلیس، با دو چهره متفاوت در برابر رسانه ها ظاهر شد. بار اول وقتی بود که حین اعلام خبر تائید واکسن کرونا اشک شوق ریخت (یا حداقل این گونه تظاهر کرد) و بار دوم زمانی بود که با چهره ای مستأصل اعتراف کرد گونه جدید کرونا از کنترل خارج شده و باید محدودیت های جدید را جدی گرفت.

جهش یک ویروس بیماری زا و شکنندگی قراردادهای سیاسی در دو چارچوب زیست شناسی و نظم حاکم بر جوامع بشری، امری قابل فهم است اما آنچه که در دایره باورهای معمولِ نوع بشر نمی گنجد؛ توسل به استانداردهای دوگانه از جانب آنهایی است که خود را صاحب الگوها و ارزش های دموکراتیک معرفی می کنند.

سیاست برچسب گذاری / کرونای انگلیسی در مقابل چینی

بیش از یک هفته است که کرونای انگلیسی- شکل جهش یافته و البته فوق سریع کووید 19- در پهنه زمین می چرخد و از اروپا تا اقیانوسیه و خاورمیانه را به جولانگاه خود تبدیل کرده است. این ویروس، ظاهراً پیش از آنکه به فکر جهان گردی بیفتد در لندن شیوع بیشتری داشت؛ اما هیچ وقت نشده که کسی آن را با نام ویروس لندن صدا بزند حتی استفاده از (British Virus) که معادل ویروس بریتانیایی است و برگرفته از نام محل شیوع گونه جدید؛ به ندرت از سوی رسانه های خارجی استفاده می گردد و آنها ترجیح می دهند اصطلاحات به مراتب طولانی تری را به کار ببرند که یک نمونه از آن، عبارت (new virus strain in U.K) است که معادل گونه جدید ویروس در انگلیس است- تلاشی آشکار برای کم رنگ کردن مکان شیوع بیماری!

این نیروی بازدارندگی به طور ناخودآگاه شرایط مشابه دیگری را در ذهن تداعی می کند که به آغاز دوره همه گیری بازمی گردد. همه ما به دفعات عناوین جعلی مانند ویروس ووهان، ویروس چینی یا حتی کونگ فلو را شنیده ایم که شکل تغییر یافته کونگ فو است و در اینجا به آنفولانزایی اشاره دارد که از چین آمده است.

اشاره به مکان برای نامگذاری پدیده های جدید اشکالی ندارد برای مثال در حال حاضر سه گونه جهش یافته در نیجریه، آفریقای جنوبی و انگلیس وجود دارد که برای مقایسه آنها ناگزیر از اشاره به اسم مکان هستیم. اما در مورد ویروس چینی آنطور که آمریکایی ها آن را می نامیدند؛ انگیزه اصلی نسبت دادن منشأ بیماری به شهر ووهان و متهم کردن چین به تعمد در پنهان کردن حقایق پشت پرده بود آن هم بی آنکه پژوهش های علمی در این باره صورت گرفته باشد.

جمله کرونا تقصیر چین است؛ تازه ترین و البته تکراری ترین اتهامی است که دونالد ترامپ رئیس جمهور فعلی آمریکا علیه پکن وارد کرده است. فرایند مقصر جلوه دادن چین حکایتی شنیدنی است در باب اینکه چطور اهداف سیاسی می توانند توجیهی برای نادیده دریافت علم و حتی حقوق بشر باشند. از ماه میلادی ژانویه تا اوایل ماه مارس 2020، ترامپ که از اُفت بازار و تبعات بیماری بر کارزار انتخاباتی اش بیم داشت؛ سعی به بی اهمیت جلوه دادن بیماری داشت. در این میان، او باید فاز نخست قرارداد تجاری با چین را هم حفظ می کرد؛ به همین دلیل نه تنها به دنبال ستیزه جویی نبود بلکه طی ماه فوریه، عملکرد دولت پکن را در قرنطینه شهر ووهان و در نهایت مهار کووید 19، ستود. اما در 11 مارس (21 اسفند 98)، طی سخنرانی، چرخشی محسوس و البته محتاطانه انجام داد و کرونا را ویروس خارجی نامید و نهایتاً در تاریخ 16 مارس (26 اسفند) تصمیم گرفت که از واژه ویروس چینی استفاده کند و ناگهان در 24 مارس (5 فروردین 99) او دیگر این برچسب را به کار نبرد!

دلیلش هم آن بود که دولت پکن به رغم همه کم لطفی های واشنگتن، قصد داشت در اوج شیوع کرونا، برای آمریکا محموله های کمک پزشکی ارسال کند.

از آن پس، ترامپ رضایت داد که فقط از عنوان دشمن نامرئی برای نام بردن از کووید 19 استفاده کند حال آنکه هر از گاهی تحت فشارهای داخلی از بابت ناکارآمدی در مهار بیماری، باز هم چین را مقصر جلوه می داد.

این رفتار ترامپ، انگیزه های نژادپرستانه به ویژه در میان حامیان او را هم دامن زد تا آنجا که در ماه مارس و همزمان با به کار بردن برچسب ویروس چینی، خصومت با آسیایی تبارهای ساکن آمریکا به شدت افزایش یافت.

از سوی دیگر، اگرچه ترامپ بالاخره استفاده از این برچسب را متوقف کرد اما شماری از متحدانش از جمله انگلیس و استرالیا با دریافت انگشت اتهام به سوی چین، خواستار انجام تحقیقات مستقل پیرامون منشأ کووید 19 شدند.

اکنون بعد از گذشت یک سال از آغاز همه گیری و چیرگی علم و البته طبیعت بر سیاست های دوگانه آمریکا و متحدانش، چین می گوید که از حضور بازرسان و دانشمندانی که به دنبال منشأ شیوع کرونا هستند ابایی ندارد اما جای این سوال باقی است که چرا مقامات واشنگتن، لندن یا کانبرا این چنین از به کار بردن عبارت ویروس انگلیسی هراس دارند؟

جانسون و چالشی به اسم محبوبیت

قرار بود بوریس جانسون نخست وزیر انگلیس درباره کاهش محدودیت ها برای ایام کریسمس برنامه ریزی کند که گونه جهش یافته کووید 19 غافلگیرش کرد و اوضاع به گونه ای پیش رفت که انگلیسی ها مجبورند این تعطیلات را سوت و کورتر از همیشه سپری کنند. اگرچه او این روزها می کوشد با توافق تجاری که دقیقه نود با اتحادیه اروپا به دست آورد، حسابی خودنمایی کند؛ اما لغو پروازها به مقصد انگلیس، عملاً ارتباط این جزیره با جهانی بیرون را قطع کرده و موجب القای حس انزوا به مردم این کشور می گردد به ویژه که با عملی شدن برگزیت، عضو اخراجی اتحادیه هم محسوب می گردد.

اینکه کشورهای اروپایی در بستن مرزهای هوایی و حتی زمینی خود با انگلیس پیش دستی کردند یک بار دیگر شکننده بودن اتحادهای سیاسی را یادآوری کرد. جولان دادن گونه جدید کرونا در نقاط مختلف جهان از فرانسه گرفته تا کانادا، سوئیس، سوئد، کره جنوبی، ژاپن و لبنان، همچنان صدرنشین اخبار بدی است که بی درنگ نام انگلیس را در ذهن تداعی می کنند. در این میان، ابتلای 30 هزار تن از شهفرایندان انگلیس به کرونا طی 24 ساعت گذشته، قطعاً به نگرانی ها در این کشور دامن می زند حال آنکه رقم اعلام شده تنها مربوط به انگلستان و ولز است و به دلیل تعطیلات کریسمس هنوز اطلاعاتی درباره نرخ مبتلایان در ایرلند شمالی و اسکاتلند در دست نیست.

یک ماه پیش، نظرسنجی روزنامه دیلی تلگراف حاکی از آن بود که بیش از 51 درصد مردم انگلیس عملکرد جانسون در مهار کرونا را ضعیف ارزیابی می کنند حال آنکه در ماه میلادی اکتبر هم وی از سوی هم حزبی های محافظه کارش با اتهام مشابهی روبرو بود.

به نظر می آید طی ماه های گذشته، محبوبیت جانسون به طور دائم میان نحوه پاسخ گویی به بحران کرونا، توافق تجاری با اتحادیه اروپا و انتشار گونه جدید کووید 19 در نوسان بوده و با توجه به اینکه شاید محدودیت ها در طول ماه ژانویه نیز ادامه داشته باشد؛ او حق دارد در آینده نزدیک نگران ارزیابی مردم از عملکردش باشد.

سفر به تایلند: سفر به تایلند | تور تایلند ارزان، تور لحظه آخری، تور نوروز 98، بهار، تابستان، پاییز، زمستان را همراه ما باشید.

ساری فان: ساری فان | مجله سرگرمی،خبری و آموزشی اینترنتی