آموزش مسئولیت پذیری به بچه ها با انجام کارهای خانه - مجله آزمون اول

بچه ها احتیاج دارند تا ارزش کار کردن را بدانند. وقتی بچه ها انجام دادن کارهای خانه را یاد می گیرند در واقع اصول مهارت های زندگی مستقلانه را یاد می گیرند. مسئولیت پذیری بچه ها، اعتماد به نفس و عزت نفس آنها را تقویت می نماید و کار کردن روحیه تعاون و کار گروهی را به آنها می بخشد. در ادامه با شیوه درست شریک کردن بچه ها در کارهای خانه بیشتر اشنا می شویم.

به بچه ها در خانه مسئولیت بدهید

بچه ها احتیاج دارند بدانند که کار منزل بخشی از زندگی است. در کنار بچه ها به کار مشغول شده و با آنها به تفریح و سرگرمی بپردازید. داشتن روحیه تعاون و همکاری مهمتر از آن است که کودک مثلا بتواند تمامی قاشق ها را در جای مخصوص خود به نحوه درست قرار بدهد. برای کوشش ها و کارهایی که بچه ها به نحو مطلوب انجام داده اند از بازخورد مثبت زیادی بهره ببرید و هر وقت دیدید که بچه ها کار را به نحو مطلوب به سرانجام رساندند احساس رضایتمندی خود را به آنها نشان بدهید.

هرگز بیشتر از ظرفیت بچه ها مسئولیت و یا کار به آنها ندهید. اگر کار صورت گرفته کودک مطابق با معیار شما نباشد آن را پذیرفته و نسبت به کوشش هایش قدردان باشید. تقویت نگرش درست در این زمینه مهمتر از انجام یک کار کاملا بی عیب و نقص است. حق انتخاب به آنها دادن، مقاومتشان را در برابر کار نکردن پایین می آورد. ابتدا مسئولیت های کمتری را به آنها بدهید و به موازات عظیم شدنشان مسئولیت آنها را افزایش بدهید. مسئولیت پذیری بچه ها بایستی با سن کودک همخوانی داشته باشد. در سرانجام مقاله در این خصوص به مثال هایی اشاره شده است.

مشارکت در کار منزل با هدف کسب درآمد

کارهای بسیاری در منزل هستند که بچه ها می توانند آنها را به خوبی انجام بدهند. کار کردن مسئولیت پذیری بچه ها را تقویت نموده و به آنان یاد می دهد که هرکس باید در منزل گوشه ای از کار را به دست گرفته و مفید باشد. بسیاری از والدین زمانی که بچه هاشان کار خواسته شده از آنها را انجام نمی دهند به عنوان تنبیه پول توجیبی شان را از آنها می گیرند. سعی کنید این راهبرد را برعکس و به شکل مثبت بهره ببرید. می توانید از یک جدول تشویقی برای تشویق بچه ها به کار برای کسب پول توجیبی بهره ببرید. این کار در خصوص هر کودکی و خصوصاً در خصوص نوجوانان بسیار موثر است.

• لیستی از کارهایی را که می تواند در منزل انجام گردد درست نموده و آنرا لیست پولساز بنامید.
• به هر کاری یک مقدار پول اختصاص بدهید.
• کودکی که آن کار را انجام می دهد می تواند پولی را بابت آنها به عنوان پول توجیبی دریافت بکند.
• کار را به نحو عادلانه بین بچه ها خود تقسیم کنید.
• پول زیادی را به کودک ندهید که مجبور باشید بعد از آن را از پس بگیرید.
• اول هر هفته را بدون پول آغاز کنید و در ازای کار به بچه ها پول بدهید.
• زمان آغاز و اتمام کار و نیز امتیاز هر یک از کارها را مشخص کنید.
• بین بچه ها تقسیم نموده طوری که بچه ها عظیمتر بیشتر کار بنمایند و بیشتر پول از شما بگیرند. این عمل به بچه ها یاد می دهد که مسئولیت پذیری بچه ها و دریافت امتیاز با سن آنها رابطه مستقیم دارد.
• در صورت احتیاج کارها را به بچه ها به صورت چرخشی توزیع کنید.
• اگر کودکی کار خود را در زمان معین شده انجام ندهد کودک دیگر ممکن است به جای آن کار را انجام داده و امتیاز آن را بگیرد. اگر خودش بخواهد که کار را تمام کند بگذارید کار را تمام کند اما امتیازی به او تعلق نمی گیرد.
• محکم و پایدار باشید اما منصفانه عمل کنید. اگر کودکتان با جدیت در طول زمان مشخص در کار را آغاز نموده اما نتواند به موقع آن را تمام کند نشانگر این است که شما زمان کافی به آن اختصاص نداده اید. در این صورت بگذارید کودکتان کار را تمام نموده و امتیازش را بگیرد. بعد زمان انجام این کار را در جدول تغییر داده و برای اتمام آن موقع بیشتری اختصاص دهید.

این برنامه به بچه ها یاد می دهد تا زمان دقیق انجام کارهای خود را به خاطر داشته باشند. بچه ها بیشتر از آنکه فکر می کنیم توانمند هستند.

برای هر کاری پول پرداخت نکنید

برای هر کاری که کودک انجام می دهد پول پرداخت نکنید. بهتر است برخی از کارها را جزء وظایف او به حساب آورده و پولی بابت آن پرداخت نکنید. این کار به او یاد می دهد که ضروری است همه افراد خانواده برای رسیدن به موفقیت کوشش نمایند. همچنین به آنها یاد بدهید که برای کسب درآمد بیشتر می توانند پرداخت اضافی داشته باشند. وقتی نوجوان یا کودک شما برای فعالیت یا مورد خاصی احتیاج به پول دارد اجازه بدهید با انجام کار خاصی مثل تمیز کردن باغچه یا شستشوی ماشین آن را به دست بیاورد.

شیوه آموزش مسئولیت پذیری بچه ها

با بچه هایتان صحبت کنید و فعالیت ها و مسئولیت ها را به سه بخش تقسیم کنید: برخی از مسئولیت ها و کارها الزامی، برخی قابل مذاکره و برخی هم بسته به خود بچه هاست. برای هر یک از آن دسته یک لیست درست کنید. به موازات عظیمتر شدن و افزایش مسئولیت پذیری بچه ها موارد زیادی را از بالای لیست به پایین لیست بیاورید. به عنوان مثال آرایش کردن دختر نوجوان در ابتدا می تواند از موارد قابل مذاکره باشد. یعنی اینکه او حق انتخاب دارد ولی باید انتخاب او مورد تایید شما باشد. به موازات عظیمتر شدن او و انتخاب های درست تر در آرایش می توانید این مورد را از بالای لیست به پایین لیست بیاورید. به او نیز بگویید که دیگر برای انتخاب این مورد احتیاجی به من نداری، در این مورد درست عمل نموده ای و لذا به تو اطمینان دارم و اطمینان دارم که به خوبی از خود مراقبت خواهی کرد. اتخاذ چنین راهبردی به بچه شما یاری خواهد نمود تا ارزش رفتار مسئولانه را به خوبی درک نماید.

کارهایی که فرزند شما می تواند انجام بدهد

در اینجا مثال هایی از کارهای متناسب با سن آورده شده که می توانید مسئولیت آن را به کودکتان بسپارید و مسئولیت پذیری بچه ها را تقویت کرد.

کودک 3 تا 4 ساله:

• مسواک زدن
• گذاشتن لباسهای کثیف در سبد لباس
• یاری به شما در تمیز و مرتب کردن اتاق و اسباب بازی ها

کودک 4 تا 5 ساله:

• یاری کار شما در چیدن میز ناهار خوری و تمیز کردن آن
• آب دادن به گل ها
• خشک کردن ظروف پلاستیکی

کودک 6 تا 8 ساله:

• اتاق خود را تمیز کند
• از بهداشت فردی خود مراقبت کند
• رختخوابش را مرتب کند
• میز را بچیند یا آن را تمیز بکند
• سطل زباله را بیرون ببرد

کودک 9 تا 12 ساله:

• تمام موارد مربوط به بهداشت فردی را رعایت بکند
• اسباب و اثاثیه منزل را تمیز و مرتب کند
• بخشی از غذا را تهیه کند
• برخی از لباس ها را بشوید
• در کارهای باغچه به شما یاری کند
• ساندویچ خود را خودش درست بکند
• در کار خرید خواروبار به شما یاری کند
• اتومبیل خانواده را بشوید

کودک 13 تا 15 ساله:

• از کودک پرستاری کند
• لباس های خود را خودش بشوید.
• برخی از لباسها رو خودش اتو کند
• پول توجیبی خود را خودش مدیریت کند
• برخی از غذاها را درست بکند

16 سال به بالا

• در اوقات فراغت برای پول درآوردن کار بکند
• با نظارت والدین به مسافرت برود
• برای خود اهداف تحصیلات عالی را پایه ریزی کند

منبع: کتاب چگونه با کودک خود رفتار کنیم؟

dorezamin.com: دور زمین: آشنایی با زیبایی های دنیا در مجله سرگرمی و گردشگری