تکرار تجربه تلخ دارا یکم برای پالایش - مجله آزمون اول

به گزارش روزنامه هفت صبح، هرچند روز اول این صندوق سبزرنگ و با رشد هشت درصدی بازگشایی شد، اما در ادامه به فرایند نزولی افتاد. تجربه ای که سهامداران بورس در روز های اول بازگشایی دارا یکم داشتند و حالا انگار همان روز ها در حال تکرار است. با این تفاوت که دارا یکم با بازدهی سه برابری بازگشایی شد، اما پالایش بعد از دو ماه و 10روز توقف و همچنین تخفیف 30درصدی دولت، هشت درصد سود نصیب سرمایه گذاران کرد.

انقلاب در گروه پالایشگاه ها

انتشار پیغام ناظر بازار درباره شروع معاملات صندوق ETF پالایش یکم کافی بود تا شاهد افزایش چشمگیر تقاضا برای خرید سهام گروه پالایش باشیم. نماد های شپنا، شتران، شبندر و شبریز در روز سه شنبه هفته گذشته عموما فرایند نزولی داشتند و معاملات آن ها با کاهش سه درصدی قیمت نسبت به روز گذشته در جریان بود، اما به محض انتشار خبر بازگشایی نماد پالایش، در عرض چند دقیقه شاهد تشکیل صف خرید در نماد شرکت های پالایشگاهی بودیم.

اتفاقی که باعث شد ارزش NAV واحد های صندوق پالایش همان روز اول افزایش پیدا کند. هرچند در روز دوم نماد های پایه این صندوق پشت پالایش را خالی کردند. روز چهارشنبه گروه فرآورده های نفتی سراسر قرمز رنگ بود و هر چهار نماد شپنا، شبندر، شتران و شبریز با صف فروش روبه رو شدند. این اتفاق باعث شد ریزش هشت درصدی قیمت واحد های صندوق سرمایه گذاری پالایش در روز چهارشنبه رقم بخورد.

کوشش برای یک بازگشایی سبزرنگ نتیجه داد

پالایش با ضرر بازگشایی نمی گردد. جمله ای که تکلیف سهامداران صندوق ETF پالایشی یکم را روشن کرد و نشان داد مسئولان صندوق پالایش و همچنین سازمان بورس تمام کوشش خود را به کار می گیرند تا پالایش با رنگ سبز به تابلو بیاید. احتمالا همین مورد باعث تاخیر 40روزه در بازگشایی این نماد بود. آخرین روز شهریورماه مهلت پذیره نویسی واحد های صندوق پالایش به سرانجام رسید و قرار بود یک ماه بعد از آن، یعنی اول آبان ماه شاهد بازگشایی نماد پالایش باشیم.

اما این مورد تازه همین هفته گذشته و در 11 آذرماه رخ داد. ارزش NAV هر واحد صندوق پالایش در اولین روز بازگشایی، حدود 10هزار و 800تومان محاسبه شد، اما هجوم خریداران باعث شد نهایتا قیمت هر واحد صندوق پالایش 13هزار تومان گردد. اولین معاملات این صندوق با سود 30درصدی برای سهامداران همراه بود و نهایتا قیمت سرانجامی واحد ها روی رقم 11هزار و 374تومان نهاده شد. با این حساب سرمایه گذاران این صندوق بعد از گذشت دو ماه حدود 13درصد سود کردند؛ البته سود واقعی آن ها در روز اول هشت درصد بود.

روز دوم شرایط به کلی متفاوت بود. با ریزش قیمت سهام نماد های شپنا، شبندر، شتران و شبریز در روز چهارشنبه، ارزش NAV هر واحد صندوق پالایش از 10هزار و 800 به 10هزار و 450تومان کاهش پیدا کرد. فشار عرضه در نماد پالایش باعث شد قیمت واحد ها حتی از ارزش واقعی آن ها کمتر گردد و در آخرین معاملات با ریزش 9درصدی به 10هزار و 350تومان برسد. هرچند قیمت سرانجامی واحد ها در محدوده 10هزار و 600تومان متوقف شد و این یعنی سرمایه گذاران صندوق پالایش همچنان سود شش درصدی را در کارنامه خود دارند.

منتظر نوسانات بیشتر باشید

صندوق پالایش راه درازی در پیش دارد. بدون بازارگردان، طبیعتا این راه سخت و سخت خواهد بود. تقریبا مشابه اتفاقی که برای دارا یکم افتاد. صندوق ETF دارا یکم متشکل از سهام پنج بانک و بیمه دولتی اردیبهشت ماه در بورس پذیره نویسی شد و معاملات آن با یک هفته تاخیر در هفتم تیرماه شروع شد.

قیمت هر واحد دارا یکم 21هزار و 350تومان بود که نشان می دهد این صندوق در روز اول حدود 130درصد بازدهی نصیب سرمایه گذاران کرد. خرید واحد ها بدون توجه به ارزش آنها، باعث شد اختلاف چشمگیری بین ارزش NAV و قیمت دارا یکم به وجود بیاید. طوری که یک هفته بعد قیمت هر واحد دارا یکم با وجود ارزش 26هزار تومانی تا 34هزار تومان افزایش پیدا کرد. این یعنی بازدهی 3.4برابری نصیب سرمایه گذاران دارا یکم شده بود. این سرانجام ماجرا نیست.

صندوق های ETF دارا یکم و پالایش بازارگردان ندارند و این یعنی نمی توان انتظار داشت قیمت واحد ها با ارزش واقعی آن ها برابر باشد. همین موضوع کافی بود تا سقوط دارا یکم شروع گردد. قیمت واحد ها بعد از چند روز از 34هزار به 26هزار تومان کاهش پیدا کرد و از آن روز به بعد هیچ موقع قیمت دارا یکم به سطح ارزش NAV نرسید. قیمت هر واحد دارا یکم در آخرین روز معاملات حدود 20هزار و 100تومان بود و این در حالی است که هر واحد دارا یکم 25هزار و 730تومان می ارزد.

در حال حاضر دارا یکم 22درصد زیر قیمت معامله می گردد. تقریبا به همان اندازه ای که دولت به خریداران دارا یکم تخفیف داده بود. تخفیف فروش سهام بانک های ملت، صادرات و تجارت و بیمه های البرز و اتکایی امین 25درصد در نظر گرفته شده بود. بعید نیست این اتفاق برای پالایش هم بیفتد. ارزش واقعی هر واحد پالایش در حال حاضر 10هزار و 300تومان است و دولت برای فروش آن تخفیف 30درصدی در نظر گرفته بود.

با فرایند نزولی نماد های پالایشگاهی و همچنین صندوق پالایش، بعید نیست قیمت هر واحد این صندوق به کمتر از 10هزار تومان برسد و بازدهی خریداران واحد ها را منفی کند. در دوره پذیره نویسی صندوق ETF پالایش، هر کس می توانست بر اساس کد ملی خود، تا سقف پنج میلیون تومان یعنی 500واحد سرمایه گذاری صندوق پالایش بخرد. این سقف برای کسانی که پیش از آن در پذیره نویسی دارا یکم شرکت نموده و 200واحد دارا یکم خریده بودند، سه میلیون تومان معادل 300واحد پالایش بود.