راهکارهای ضروری برای محافظت از سلامتی در برابر ریزگردها
به گزارش مجله آزمون اول، فعالیت انسان در دهه های گذشته به شکل فاجعه باری به محیط زیست آسیب رسانده و تعادل آن را از بین برده است. این آسیب ها عواقب وحشتناکی مثل ورود میکروپلاستیک به غذاها، ریه و در نهایت خون انسان دارد. اما موضوع مهم تری که ما این روزها بیشتر از قبل با آن درگیر هستیم طوفان های گرد وغبار، ریزگرد و شن است که از مرزهای غربی وارد ایران می شوند و تمام کشور را درگیر می کنند. متاسفانه هر سال تعداد این طوفان ها بیشتر می شود و طبق پیش بینی سازمان هواشناسی امسال قرار است خیلی بیشتر از قبل با آن ها درگیر باشیم. مساله ای که کنترل آن از اختیار ما خارج بوده و نیازمند تصمیم گیری کشورهای منطقه است. در این میان تنها کاری که می توانیم انجام دهیم محافظت از خود در برابر ریزگردها است.
در این مطلب از خبرنگاران مگ می خواهیم کمی با دلایل ایجاد این طوفان ها آشنا شویم و سپس به بررسی راهکارهایی برای محافظت از سلامتی در برابر ریزگردها بپردازیم.
چرخه گرد وغبار و تاثیر آن بر آب وهوا
طوفان های گردوغبار بیشتر در منطقه ها خشک و نیمه خشک ایجاد می شوند. با شروع طوفان ذرات شن و خاک از روی زمین های خشک شده بلند شده و تا هزاران کیلومتر دورتر منتقل می شوند،سپس جاذبه زمین گردوغبار پخش شده در منطقه را در هوا نگه می دارد. همین موضوع احتمال ثبات غبار در منطقه را بیشتر می کند.
پوشش گیاهی یک فیلتر طبیعی در برابر ایجاد طوفان گردوغبار است اما وقتی در اثر فعالیت های انسانی یا خشکسالی از بین برود، خاک به راحتی از سطح زمین بلند شده و در فضا پخش می گردد. میانگین طول عمر ذرات غبار در جو از چند ساعت برای ذرات با قطر بزرگ تر از 10 میکرومتر تا بیش از 10 روز برای ذرات زیر میکرومتری متغیر است. توده های گردوغبار با ایجاد اثر گلخانه ای مانع رسیدن نور خورشید به زمین شده و تشعشات موج بلندی که از سطح زمین به سمت بالا برمی گردد را هم جذب می کنند؛ سپس این تشعشعات را به همه جهات بازتاب می کنند.
تاثیر آلودگی هوا با ریزگردها بر سلامت انسان
گردوغبار موجود در هوا خطراتی جدی برای سلامتی انسان ایجاد می کنند. ذرات بزرگ تر از 10 میکرومتر قابل تنفس نیستند و فقط به اندام های خارجی آسیب می زنند که باعث تحریک پوست و چشم، ایجاد التهاب و افزایش حساسیت به عفونت چشمی می شوند. اما ذرات کوچک تر از 10 میکرومتر معمولا وارد دهان و بینی شده و در دستگاه تنفسی فوقانی گیر می کنند در نتیجه باعث ایجاد اختلالات تنفسی مثل آسم، سینه پهلو، رینیت آلرژیک و سیلیکوزیس می شوند.
ذرات ریزتر می توانند به دستگاه تنفسی تحتانی رسیده، وارد جریان خون شوند و تمام اندام های داخلی را تحت تاثیر قرار دهند. در این صورت ما با اختلالات قلبی و عروقی در اثر آلودگی ریزگردها روبرو می شویم. در یک ارزیابی جهانی که در سال 2014 انجام شد تخمین زده شد که آلودگی هوا با ریزگردها باعث حدود چهارصد هزار مرگ زودرس ناشی از بیماری های قلبی ریوی شده است.
محافظت از سلامتی در برابر ریزگردها
محافظت از سلامتی در برابر ریزگردها اقدامی ضروری و پر اهمیت است که نباید آن را نادیده گرفت. همانطور که قبل تر خواندید ریزگردها می توانند آسیب های جدی به بدن وارد کنند پس باید حتما در برابر آن ها از خود به مقدار زیادی مراقبت کنیم. در ادامه با راه هایی برای محافظت از پوست، مو و ریه آشنا می شویم.
مراقبت از موها
آلودگی هوا با ریزگردها یا آلاینده ها می تواند به موهای شما آسیب های عمیقی بزند. در ادامه لیستی از اقدامات لازم برای محافظت از مو در این شرایط را می خوانید:
1. موهای خود را بپوشانید: همیشه موهای خود را با کمک یک روسری یا کلاه بپوشانید تا گردوغبار به صورت مستقیم با آن ها برخورد نداشته باشد. برای اینکه موها کاملا زیر روسری یا کلاه قرار بگیرند بهتر است اول آن ها را در پشت سر محکم ببندید بعد روی آن را بپوشانید. اگر موهایتان بلند است بعد از بستن آن ها را با سنجاق به سرتان وصل کنید تا از زیر کلاه یا روسری بیرون نماند.
2. موهای خود را هر روز بشویید: گردوغبار به قسمت بیرونی مو، یعنی کوتیکول، می چسبند و به راحتی می توانید آن ها را با شستن از موهای خود جدا کنید. همچنین شست وشوی روزانه موها می تواند از خارش پوست سر و ایجاد شوره هم جلوگیری کند. بهتر است برای شست وشوی روزانه از شامپوهای ملایم و بدون سولفات استفاده کنید و حتما پوست سر را هم با شامپو بشویید. اگر موهایتان بلند است برای اطمینان بیشتر از تمیز شدن و از بین رفتن آسیب های احتمالی، پس از شست وشو با یک نرم کننده ملایم و آب رسان از وسط ساقه مو تا پایین مو را بشویید.
3. از ابزارهای حالت دهنده مو استفاده نکنید: برای حفظ سلامتی در برابر ریزگردها و به حداقل رساندن آسیب آن به موها بهتر است از ابزار های حالت دهنده مو مثل سشوار، اتوی مو یا فر کننده های مو استفاده نکنید. این ابزار موها را مستعد شکنندگی، آسیب و دو شاخ شدن نوک موها می کند.
4. هر هفته حمام بخار بگیرید: آب رسانی عمیق به موها با کمک دوش آب گرم و ماندن در حمام آب گرم در سلامت موها موثر است. بهتر است هر هفته یک بار این کار را انجام دهید تا موهایتان رطوبت لازم را دریافت کند.
5. از سرم مو استفاده کنید: برای محافظت از سطح مو و کوتیکول هر روز از سرم مو استفاده کنید. بهترین زمان استفاده از سرم زمانی است که موها مرطوب هستند. یک تا دو قطره سرم را کف دستتان بریزید و به خوبی دست ها را به هم بمالید، بعد موها را دسته دسته از بین کف دست هایتان عبور دهید. در آخر دست ها و انگشتان خود را بین موها بکشید تا سرم به خوبی روی موها پخش گردد. مراقب باشید فقط چند قطره از سرم استفاده کنید چون مقدار بیشتر از آن می تواند موها را حسابی چرب کند و همین چربی به جذب بیشترِ گردوغبار کمک می کند.
مراقبت از پوست صورت
برای مراقبت از پوست صورت در زمان آلودگی هوا کافی است چند کار ساده را انجام دهید:
1. آرایش خود را پاک کنید: دو بار در روز آرایش خود را پاک کنید و پوست صورت را به خوبی تمیز کرده و بشویید تا آلودگی ها از پوست جدا شوند.
2. لایه برداری کنید: هفته ای یک یا دو بار لایه برداری کنید. این کار علاوه بر باز کردن منافذ پوست و از بین بردن سلول های مرده، از جمع شدن آلودگی ها و باکتری ها جلوگیری می کند.
3. پوست تان را مرطوب نگه دارید: بعد از پاکسازی و لایه برداری حتما از یک سرم پوست مناسب و یک مرطوب کننده مناسب استفاده کنید. سرم ها و مکمل ها به بازسازی لایه محافظ پوست کمک می کنند.
4. از پوست خود در برابر نور خورشید محافظت کنید: استفاده از ضد آفتاب همیشه لازم است اما در شرایط آلودگی بیشتر باید مراقب نور خورشید بود. اشعه ماوراءبنفش نه تنها برای پوست مضر است بلکه اثرات ذرات آلاینده و گردوغبار را چندین برابر می کند.
5. مصرف آنتی اکسیدان و چربی های سالم را افزایش دهید: مصرف سیر، بادام، بادمجان، کلم بروکلی، آووکادو، غلات کامل، ماهی های چرب و تخم مرغ به بازسازی لایه هیدرولیپیدی پوست (بیرونی ترین لایه پوست که نقش محافظت را ایفا می کند) و تقوت بافت های سالم کمک می کند.
مراقبت از ریه
شاید مهم ترین مرحله محافظت از سلامتی در برابر ریزگردها، مراقبت از ریه باشد. با انجام کارهای زیر در شرایط آلودگی هوا با گردوغبار یا آلاینده ها می توانید از ریه های خود به خوبی مراقبت کنید.
1. هواشناسی را دنبال کنید: قبل از خروج از خانه حتما شرایط آب وهوایی را از طریق اخبار یا اپلیکیشن ها بررسی کنید. اگر در شرایط خطرناک یا ناسالم قرار داشت فقط برای انجام کارهای ضروری از خانه خارج شوید و حتما از ماسک فیلتردار استفاده کنید.
2. در فضای باز ورزش نکنید.
3. در خانه از گیاهان آپارتمانی نگهداری کنید.
4. در خانه یک بخور سرد روشن کنید.
5. از یک دستگاه تصفیه هوا استفاده کنید.
مستند زمین 2100، واقعی ترین تصویر از آینده
مستند زمین 2100 در سال 2009 درباره آینده اکوسیستم زمین ساخته شده است. در این مستند با اولین نشانه های تغییرات اقلیمی آشنا می شویم و پس از آن سلسله اتفاقاتی که برای انسان و اکوسیستم پیش می آید را می بینیم. شاید با خودتان بگویید تغییرات و تصمیمات باید در سطح کلان و از طرف دولت ها باشد اما هر تغییر بزرگی با یک قدم کوچک شروع شده است. شما می توانید همان قدم کوچکی را بردارید که آینده زمین را تغییر می دهد. قبلا مطالبی در ارتباط با راه های کاهش آسیب به محیط زیست منتشر کرده ایم که می توانند راهنمای خوبی برای شروع تغییرات باشند.
مرور کلی
آلودگی هوا با گردوغبار و ریزگردها مسئله ای است که از دهه گذشته به شدت با آن درگیر بوده ایم و همین موضوع اهمیت محافظت از سلامتی در برابر ریزگردها را افزایش داده است. در این مطلب خیلی ساده و جامع راهکارهایی برای محافظت از سلامتی در برابر ریزگردها را بیان کردیم و امیدواریم با انجام آن ها بتوانید از سلامتی خود و عزیزانتان به بهترین شکل مراقبت کنید.
این مطلب صرفا جنبه آموزش و اطلاع رسانی دارد. پیش از استفاده از توصیه های این مطلب حتما با پزشک متخصص مشورت کنید. برای اطلاعات بیشتر بیانیه رفع مسؤولیت خبرنگاران مگ را بخوانید.
منابع: WMO ، hindustantimes ، jeancoutu ، American Lung Association
منبع: دیجیکالا مگ