انواع قهوه و نوشیدنی هایی که می توان با آن تهیه کرد - مجله آزمون اول

در زمان های دور، قهوه از خاندان سلطنتی دزدیده شد و تغییر بزرگی در کشورها و اقتصاد آن ها به وجود آورد. باعث شگفتی است که چگونه یک دانه کوچک که بر روی درختان اتیوپی رشد می کند، به دومین کالای بزرگ تجاری در جهان امروز تبدیل شده و امروزه یکی از اصلی ترین نوشیدنی های موجود در کافه ها قهوه خانه های جهانست.

آیا می دانید چند نوع قهوه داریم؟ یا تا به حال به این موضوع فکر کرده اید که اصلا قهوه از کجا آمده است؟ چه شد که قهوه به یکی از محبوب ترین مواد خوراکی در زندگی ما تبدیل شد و از اتیوپی به نقاط مختلف جهان رسید؟ خواص یا عوارض قهوه چیست؟ یا میزان کافئین قهوه چقدر است؟ در این مقاله سعی شده است علاوه بر تاریخچه قهوه به این سئوالات نیز پاسخ داده گردد.

اکتشاف قهوه

قهوه از کجا آمده است؟ جواب این سوال بسیار ساده است. دانه قهوه در کشور اتیوپی رشد می کند. پس از آن که قهوه در آفریقا کشف شد، به اروپا و آسیا رفت و تمدن های جدیدتر به کاشت و برداشت این محصول پرداختند. یکی از محبوب ترین داستان های کشف قهوه مربوط به چوپانی به نام کالدی (Kaldi) و بزهایش است که در سال 700 پس از میلاد زندگی می کردند.

روزی این چوپان اتیوپیایی متوجه رفتارهای عجیب یکی از بزهایش شد. به نظر می رسید بزها مشغول پایکوبی و خرسندی هستند و این اصلا عادی نبود. او متوجه شد پس از خوردن نوعی توت قرمز این حرکات عجیب از بزها سر زده است. کالدی این موضوع را با یک راهب درمیان گذاشت و او از این که می توانست با خوردن این ماده خوراکی شب ها بیدار بماند و عبادت کند، بسیار خرسند بود.

روایت دیگری از این داستان وجود دارد که می گوید راهب پس از دیدن دانه ها عصبانی شد و آن ها را در داخل آتش ریخت. نتیجه این کار رُست شدن قهوه و بوی بسیار دلپذیرش بود. مدتی پس از این اتفاق دانه های قهوه برداشت، خرد و جوشانده می شدند تا این که به شکل امروزی اش درآمدند.

قهوه در خاورمیانه

شاید نتوان داستان کالدی را اثبات کرد اما یک چیز کاملا تعیین است؛ منشا قهوه در کشور اتیوپی است. قهوه بعدها به سمت شمال رفت و در قرن پانزدهم میلادی به یمن و بندری به نام موکا (Mocha) رسید. محبوبیت قهوه و حضور آن در این بندر باعث شد موکا را به عنوان نام دیگر قهوه بشناسند. قهوه در یمن پرورش داده شد و بعدها به مصر، ایران و ترکیه رسید.

با باز شدن قهوه خانه ها در کشورهای عربی که با نام مدرسه خردمندان (Schools of Wise) هم شناخته می شدند، قهوه به اوج محبوبیت خود رسید. قهوه خانه ها به محلی برای تعامل، دورهمی ها و فعالیت های اجتماعی تبدیل شدند. در دهه 1500 قهوه به دلیل اثرات محرک در شهرهای مکه، قاهره و کشور اتیوپی ممنوع اعلام شد.

قهوه در اروپا و آسیا

با ورود قهوه به غرب و شرق، تاریخ شکل دیگری به خود گرفت. قهوه پس از خاورمیانه به شرق به هندوستان و اندونزی و به سمت غرب به ایتالیا و دیگر کشورهای اروپایی رفت.

جایگاه آسیا در تاریخچه قهوه

اگر کشوری به دنبال دانه قهوه بود، باید آن را از یمن خریداری می کرد. مقامات این کشور دوست نداشتند هیچ کشوری بذر قهوه را از یمن خارج کند و درخت آن را در کشور خود بکارد. البته در سال 1670، یک عالم صوفی به نام بابا بودان (Baba Budan) برای زیارت از هندوستان به مکه رفت و پیروز شد در راه بازگشت بذر قهوه را به کشورش بیارود. پس از این ماجرا کشت قهوه در جنوب هند شروع شد و تا به امروز ادامه دارد.

در دهه 1600 هلندی ها پس از آن که برخی از دوستان شان در سریلانکای امروزی بذر قهوه را برای فرماندار هلندی جاوا در اندونزی فرستادند، پیروز به کشت قهوه در کشور خودشان شدند. پیش از آن هلندی ها به صورت پنهانی از یمن بذر قهوه آورده بودند اما به دلیل هوای سرد این کشور، بارها در کشت قهوه شکست خوردند.

کشت قهوه در اندونزی بارها به علت بلایای طبیعی با شکست روبه رو شد. اما در نهایت مردم اندونزی پیروز به کاشت قهوه شدند و این نوشیدنی به محبوبیت زیادی در این کشور دست پیدا کرد.

تصرف اروپا توسط قهوه

در سال 1570 قهوه به شهر ونیز رسید و به سرعت در میان مردم محبوبیت زیادی پیدا کرد. اما در سال 1615 پاپ کلمنت هشتم (Pope Clement VIII decided) قهوه را یک نوشیدنی شیطانی معرفی کرد. سپس مراسم تعمید را برای قهوه اجرا کرد و آن را به عنوان یک نوشیدنی مسیحی به رسمیت شناخت. در دهه 1600 میلادی قهوه خانه های زیادی در سراسر اروپا در کشورهای انگلستان ، اتریش ، فرانسه ، آلمان و هلند باز شد. این کافه ها مانند قهوه خانه های کشورهای عربی به مکان هایی برای بحث های سیاسی و دورهمی های اجتماعی تبدیل شدند.

در قرن هفدهم میلادی سفیر ترکیه در پاریس قهوه را به فرانسه آورد و خیلی زود مردم پاریس را شیفته خود کرد. در سال 1683، پس از نبرد وین (Battle of Vienna) ، اولین کافه در اتریش به نام دِ بلو باتِل (The Blue Bottle) افتتاح شد.

آشنایی مردم آمریکا با قهوه

پس از فتح آفریقا، آسیا و اروپا این بار نوبت آمریکا بود. دانه های قهوه بالاخره پا به قاره آمریکا گذاشتند و تمام مردم حوزه اقیانوس اطلس را به خود جذب کردند. امروزه برزیل بیشتر از هر کشور دیگری در جهان قهوه تولید می کند. اما داستان از کجا شروع شد؟ در سال 1727، یک سرهنگ برزیلی به نام فرانسیسکو دو مِلو پالِتا (Francisco de Melo Palheta) به گویان اعزام شد تا اختلاف بین هلندی ها و فرانسوی ها را حل نماید. اما اولویت او در حقیقت آوردن قهوه به برزیل و به هرقیمتی بود.

در گذشته این سرهنگ برزیلی از فرماندار فرانسوی درخواست کرده بود تا بذر قهوه را به او بدهد اما با درخواستش موافقت نشد. او این بار پیروز شد بذر قهوه را به برزیل بیاورد و این کشور را به قطب قهوه در جهان تبدیل کند. از سال 1852 تا به امروز برزیل بزرگ ترین تولیدکننده قهوه در سراسر جهان است.

آمریکا چگونه صنعت قهوه را شکل داد؟

در سال 1773، همزمان با انقلاب آمریکا و جنبش چای بوستون (Boston Tea Party) صنعت قهوه در این کشور شروع به رشد کرد. در این جنبش عده ای از میهن پرستان در لباس سرخ پوست ها در اعتراض به مالیات چای، تمام محموله چایِ کشتی های انگلیسی را به آب ریختند. از آن زمان به بعد نوشیدن چای عملی ضد میهن پرستانه محسوب می شد و چای جای خود را به قهوه داد. به این ترتیب آمریکا به کشوری پیشگام در وارادات قهوه تبدیل شد و امروزه بیش از هر کشور دیگری قهوه خریداری می کند.

انواع دانه قهوه

حتما نام دو قهوه عربیکا (Arabica) و روبوستا (Robusta) به گوش تان خورده است. شاید تصور کنید این دو قهوه فرق چندانی با هم ندارند؛ اما در ادامه تفاوت های این دو قهوه را خواهید خواند.

قهوه عربیکا

عربیکا محبوب ترین نوع قهوه است. بیشتر افراد قهوه عربیکا را به دلیل طعم و مزه اش بیشتر ترجیح می دهند. دانه های این قهوه طعم شیرین تر و خاص تری دارند. جالب است بدانید علی رغم این که عربیکا محبوب ترین نوع قهوه است، کافئین کمتری نسبت به روبوستا دارد.

قهوه روبوستا

این نوع قهوه ارزان تر و قوی تر است. به دلیل طعم تلخی که دارد، روبوستا را بیشتر در اسپرسو و قهوه های فوری می بینید. اگر می خواهید صبح شبنه انرژی خود را به دست بیاورید، به سراغ روبوستا بروید. کافئین بالای این قهوه در تمام روز انرژی شما را حفظ می کند.

انواع نوشیدنی قهوه

لاته (Latte)، آمریکانو (Americano)، آفوگاتو (Affogato) و نام های دیگری که در منوی کافه ها می بینیم نشان می دهد که با این دانه کوچک چند نوع نوشیدنی مختلف می توان تهیه کرد. در ادامه برخی از محبوب ترین انواع قهوه که در سراسر جهان طرفداران خودشان را دارند به شما معرفی می کنیم.

بلک کافی یا قهوه سیاه

قهوه سیاه با آسیاب کردن دانه های قهوه و غوطه ور کردن آن ها در آب داغ تهیه می گردد. این قهوه به صورت گرم سرو می گردد و می توانید آن را با نام کافه نوآ (Café Noir) هم بشناسید.

لاته

لاته یکی از محبوب ترین نوشیدنی هایی است که با قهوه آماده می گردد. با یک شات اسپرسو، شیر بخارپز و کمی کف یک لاته خوشمزه را آماده می کنند. این نوشیدنی را می توانید ساده یا طعم دار سفارش دهید.

کاپوچینو

کاپوچینو در واقع لاته ای است که در آن نسبت کَف از شیر بخارپز بیشتر است. به علاوه، روی آن پودر کاکائو یا دارچین هم ریخته می گردد.

آمریکانو

آمریکانو طعمی مشابه قهوه سیاه دارد. این نوشیدنی با یک شات اسپرسو که در آب داغ رقیق شده، تهیه می گردد.

اسپرسو

اسپرسو می تواند به تنهایی سرو گردد یا به عنوان پایه در نوشیدنی هایی مانند لاته یا ماکیاتو استفاده گردد.

دوپیو

دوپیو (Doppio) با دو شات اسپرسو تهیه می گردد و یک نوشیدنی عالی برای داشتن یک روز پرانرژی است.

کورتادو

کورتادو (Cortado) ترکیب یکسان و ملایمی از اسپرسو و شیر بخارپزِ گرم است.

رد آی

قهوه رِد آی (Red Eye) می تواند هرگونه خستگی صبحگاهی را درمان کند. یک فنجان از این قهوه با یک شات اسپرسو حتما انرژی شما را دوچندان می کند.

گالائو

ریشه گالائو (Galao) به پرتغال باز می گردد. این نوشیدنی شبیه لاته و کاپوچینو است. تنها تفاوتی که گالائو با این دو دارد این است که مقدار کف شیرِ بیشتری دارد. بنابراین نسبت به لاته و کاپوچینو سبک تر است.

لانگو

لانگو (Lungo) با عصاره گیری طولانی مدت اسپرسو تهیه می گردد. این نوشیدنی دارای کافئین بیشتری است.

ماکیاتو

ماکیاتو یکی دیگر از نوشیدنی هایی است که بر پایه اسپرسو تهیه می گردد. این نوشیدنی مقدار کف کمتری دارد و درواقع چیزی میان کاپوچینو و دوپیو است.

موکا

اگر عاشق شکلات هستید، حتما شیفته موکا می شوید. موکا یک نوشیدنی شکلاتی بر پایه اسپرسو است و با اضافه کردن شیر بخارپز و کف تهیه می گردد.

ریسترتو

ریسترتو یک شات اسپرسو است. برای تهیه این نوشیدنی از آب داغ کمتری استفاده می گردد. به همین دلیل طعم شیرین تری نسبت به اسپرسوهای سنتی و تلخ دارد.

فلت وایت

قهوه فلَت وایت (Flat White) درواقع همان کاپوچینو است که بدون کف و پودر کاکائو تهیه می گردد. برای درست کردن فلت وایت باید از اسپرسو و شیر بخارپز استفاده کرد.

آفوگاتو

آفوگاتو با یک یا دو شات اسپرسو به همراه یک اسکوپ بستنی سرو می گردد.

کافه اوله

کافه او لِه (Café au Lait) بسیار ساده است و با اضافه کردن کمی شیر گرم به قهوه تهیه می گردد.

انواع آیس کافی

چه چیزی بهتر از یک آیس کافی در یک عصر تابستانی است؟ شاید هم نوشیدنی های خنک را در تمام فصول سال دوست دارید. در ادامه برخی از بهترین انواع آیس کافی را به شما معرفی می کنیم.

آیس کافی

قهوه و یخ به همراه مقداری شیر، خامه یا شیرین کننده؛ آیس کافی دقیقا به همین سادگی است.

آیس اسپرسو

آیس اسپرسو مانند آیس کافی با کمی شیر، خامه یا شیرین کننده تهیه می گردد. همچنین می توانید از نوشیدنی های دیگری مانند آمریکانو، موکا، ماکیاتو، لاته یا فلت وایت استفاده کنید.

کلد برو

کُلد برو (Cold Brew) یا دم سرد یکی از جدیدترین انواع آیس کافی است. این قهوه با خیساندن دانه های قهوه به مدت 6 تا 36 ساعت تهیه می گردد. پس از آماده شدن دانه ها شیر سرد یا خامه اضافه می گردد.

فراپوچینو

فراپوچینو (Frappuccino) شهرت خود را مدیون استارباکس است. این نوشیدنی با آیس کافی، خامه زده شده و شیره تهیه می گردد. البته تمام فراپ ها به یک شکل تهیه نمی گردد.

نیترو

یک قهوه دم سرد با حباب های نیتروژن که بافتی نرم و قوام کافی به این نوشیدنی می بخشند.

مضرات و فواید نوشیدن قهوه

کافئین موجود در قهوه باعث می گردد افرادی که روزانه قهوه مصرف می کنند، از هوشیاری بالایی برخوردار باشند و میزان خواب آلودگی در آنها عموما کمتر است. در واقع اثر کافئین روی مغز از احساس خستگی کاسته و موجب شادابی می گردد. دانه های قهوه سرشار از آنتی اکسیدان است. مصرف قهوه همچنین از پارکینسون پیشگیری می کند و آسیب های کبدی را کاهش می دهد. به علاوه، امکان ابتلا به بیماری آلزایمر در افراد مصرف کننده کمتر است.

اما با وجود تمام این فواید، قهوه مضراتی هم دارد که از آن می توان به افزایش فشار خون، بروز مسائل معده برای کسانی که معده های حساسی دارند یا دچار رفلاکس گوارشی هستند و کاهش جذب آهن اشاره کرد. همچنین اصراف در مصرف قهوه، می تواند برای افراد استرس و خواب نامطلوب به همراه داشته باشد.

سئوالات متداول درباره قهوه

چرا قهوه تلخ است؟

چندین عامل روی تلخ بودن قهوه تاثیرگذار است. بیشترین بخش تلخی قهوه مربوط به میزان برشته شدن آن است. عامل دیگر می تواند مدت زمان دم کردن قهوه باشد. همچنین ماده اسید کلروژنیک در دانه های قهوه، تلخی آن را به همراه خواهد داشت.

دم کردن انواع قهوه به چه روش هایی انجام می گردد؟

3 نوع قهوه را می توان به روش دمی تهیه کرد که برای هر یک روش دم کردن نیز متفاوت است. قهوه ترک، قهوه فرانسه و قهوه اسپرسو. قهوه ترک را در قهوه جوش های مسی یا برنجی و روی گاز می توان دم کرد. قهوه فرانسه را می توان با استفاده از آب جوش و پودر قهوه آماده کرد که دستگاه فرنچ پرس برای آماده کردن قهوه فرانسه ابزار بسیار مناسبی است. قهوه اسپرسو در شرایط بخار همراه با فشار به عمل می آید.

آیا افرادی که مسائل معده و روده دارند، می توانند از قهوه استفاده کنند؟

قهوه برای این افراد بسیار مضر است و باید مصرف آن را به حداقل برسانند. کافه ترکیباتی دارد که ممکن است دستگاه گوارش این افراد را تحت تاثیر قرار دهد و باعث بهم ریختن معده آنها گردد. با وجود اینکه کافئین موجود در قهوه یک ماده محرک و انرژی بخش است، استرس زا هم می باشد و استرس هم یکی از مهم ترین عواملی است که باعث درد معده یا افزایش رفلاکس معده خواهد شد.

فرق بین قهوه فوری و قهوه دمی چیست؟

کافئین موجود در قهوه دمی بیشتر از قهوه فوری است. قهوه دمی از آسیاب و دم کردن دانه های قهوه به دست می آید، درحالی که مراحل تهیه قهوه فوری به این صورت است که پس از مراحل ذکر شده، عصاره قهوه گرفته شده، سپس تغلیظ و در ادامه تبدیل به پودر و گرانول قهوه فوری می گردد.

ویژگی یک قهوه خوب چیست؟

قهوه خوب، قهوه ای است که میان ترشی، شیرینی و تلخی اش تعادل خوبی برقرار شده باشد. علی رغم اینکه این مسئله کاملا سلیقه ای است اما عموما قهوه خوب را قهوه تیره اما شفاف و تلخ می دانند.

مجله سی نوا: مجله سی نوا | آخرین اخبار جهان و ایران