تبدیل کاربراتور به انژکتور در موتورسیکلت ها چگونه انجام می گردد؟
به گزارش مجله آزمون اول، انژکتوری کردن موتورسیکلت چه سودی دارد و چرا بعضی سعی می نمایند موتورسیکلت های انژکتوری خود را کاربراتوری نمایند؟
خبرنگاران - مجتبی اسماعیلی: شرکت جنکو یکی از شرکت هایی است که در ایران سعی نموده موتورسیکلت های کاربراتوری را انژکتوری کند.
کیت انژکتور این شرکت دارای مجموعا 12 قطعه است که گفته می گردد می تواند استاندارد EURO 4 را پاس کند.
خبرنگاران به سراغ شرکت توسعه انرژی نوین (جنکو)، فراوری نماینده کیت انژکتور موتورسیکلت در کشور رفته است و با حسین ایزانلو، مدیرعامل این شرکت و قائم مقام پیشین مرکز تحقیقات موتور ایران خودرو گفت و گو نموده است که در ادامه می آید.
درباره فعالیت شرکت و اهمیت آن در صنعت موتورسیکلت سازی کشور شرح دهید.
زمانی که انژکتوری شدن موتورسیکلت در کشور اجباری شد، به همراه چند تن دیگر از مهندسین به شرکت جنکو پیوستیم و هدفمان تبدیل کاربراتور به انژکتور در صنعت موتورسیکلت بود.
در این راه فراز و نشیب های بسیاری داشتیم، اما آغاز به طراحی قطعات مربوط کردیم و فراوری آن را به قطعه سازان خودرویی داخل کشور سفارش دادیم و طرح عملیاتی شد.
موتورسیکلت ها در کشور ما سهم زیادی از حمل و نقل را دارند، حذف کاربراتور و جایگزینی آن با کیت انژکتور ایرانی باعث کاهش 90 درصدی آلایندگی فراوریی موتورسیکلت ها، افزایش راندمان 10 درصدی و کاهش مصرف سوخت آن ها می گردد.
کیت انژکتور فراوریی جنکو چه ویژگی هایی دارد؟
کیت فراوریی ما دارای 12 قطعه است که 10 تا از آن ها به وسیله شرکت ما طراحی و قطعه سازان خودرویی هم آن را فراوری کردند و به نتیجه بسیار مطلوبی رسیدیم.
اما چون تیراژ کار ما فعلا پایین است برای بسیاری از قطعه سازان فراوری این تیراژ صرفه مالی ندارد، اما در نهایت برای فراوری آن به توافق رسیدیم.
کیت انژکتوری فراوری شما چه استانداردهایی را پاس می نماید؟
ما به راحتی استاندارد Euro 4 که فعلا برای موتورسیکلت بالاترین استاندارد دنیای است را پاس می کنیم.
آیا شما هم در جریان رویدادی که اخیرا در کشور باب شده است، یعنی تبدیل موتورسیکلت های انژکتوری به کاربراتوری نهاده شده اید؟
بله این پدیده در کشور رخ داده است اما در حال حاضر دیگر مرسوم نیست.
درباره علت آن باید به نیمه نخست سال 97 بازگردیم. در آن موقع که موتورسیکلت سازان داخلی ملزم به جایگزینی انژکتور به جای کاربراتور شده بودند برای تامین کیت های انژکتور به چین روی آوردند حال آن که خود چینی ها در آن موقع از تکنولوژی شرکت فای (FAI) که یک کانسپت ژاپنی منسوخ شده بود استفاده می کردند.
در این کانسپت یک پمپ پلانژری که سوزن انژکتور هم بر روی آن نصب شده بود وجود داشت که کار فشرده سازی سوخت و پاشش را همزمان انجام می داد. چینی ها نتوانستند در آن موقع این سیستم را برای شرایط مختلف آب و هوایی در نقاط مختلف دنیا کالیبره نمایند و خود سیستم هم راندمان پایینی داشت.
به هر حال در آن موقع این کیت چینی روی حدود صد هزار دستگاه موتورسیکلت ایرانی نصب شد و به علت تکنولوژی قدیمی و نبود کالیبراسیون مناسب آب و هوای ایران تمامی این موتورسیکلت ها دچار مشکلاتی مانند ریپ زدن، استارت نزدن و… شدند.
از آن جایی که این موتورسیکلت ها موتورهای کار بودند مالکین آن ها برای امرار معاش مجبور می شدند به پیشنهاد تعمیرکاران عمل نمایند و کاربراتور را جایگزین انژکتور نمایند تا مشکلشان رفع گردد اما با پیشرفته تر شدن کیت های چینی این اتفاق دیگر چندان مرسوم نیست.
قیمت کیت شما با توجه به کیفیت و طراحی بهتر چه اختلافی با کیت های چینی دارد؟
حداقل قیمت کیت های چینی 1000 یوآن (معادل 3،700،000 تومان) است که در بندر شانگ های تحویل داده می گردد و هزینه های گمرکی و بیمه و حمل و نقل تا ایران هم به آن اضافه می گردد.
قیمت کیت کامل فراوری ما حدود 850 یوآن (معادل 3،140،000 تومان) با تحویل در تهران است.
آیا جایی وجود دارد که یک شخص بتواند کیت فراوریی شما را جایگزین کاربراتور کند؟
ما تماس های بسیار زیادی از سمت تعمیرکاران موتورسیکلت در تمامی نقاط ایران داریم که درخواست دارند این کیت به همراه آموزش نصب آن را به آن ها بدهیم تا روی موتورسیکلت های کاربراتوری نصب نمایند.
اما در حال حاضر متاسفانه با توجه به کمبود منابع انسانی و به صرفه نبودن تیراژ پایین کار فعلا امکان انجام این کار برای ما میسر نیست.
این کیت تا به حال روی چه محصولاتی نصب شده است و نتیجه آن چه بود؟
این سیستم روی موتورسیکلت هایی با حجم های 125 تا 250 سی سی نصب شده است و روی انواع موتورسیکلت های هوندا 125، ویو، تریل و حتی وسپاهای فراوریی سایت هند نصب شده است که نتیجه کار بسیار مطلوب بود و این موتورسیکلت ها روانه بازار شدند.
بعلاوه شهرداری تهران تعدادی از موتورسیکلت های کاربراتوری در حال تردد خود را به ما سپرد و این سیستم را روی آن ها هم نصب کردیم.
در جدول زیر می توانید گزارش آلایندگی کیت انژکتور نصب شده روی بعضی محصولات را ببینید.
در حال حاضر این کیت ها از چه جاهای دیگری تامین می شوند و چرا موتورسیکلت سازان داخلی از کیت های شما استفاده نمی نمایند؟
موتورسیکلت سازان کشور در حال حاضر ترجیح می دهند این کیت ها را همزمان با انجین و گیربکس وارد نمایند حتی درباره هوندا 125 که بیشتر قطعات آن فراوری داخل هستند. حال آن که کیت فراوریی ما کیفیت بسیار بالاتری دارد و بزرگترین چالش ما توجیه کردن موتورسیکلت سازان برای استفاده از این کیت است.
متاسفانه در یک مقطع زمانی پروانه بیش از 300 شرکت فراوری موتورسیکلت سازی در کشور صادر شد و افراد مختلفی که تخصصی در این زمینه نداشتند با در اختیار گرفتن سوله در شهرک های صنعتی آغاز به واردات و مونتاژ انواع موتورسیکلت کردند.
در حال حاضر بسیاری از آن ها تعطیل شده اند و حدود 40 شرکت هنوز فعالیت می نمایند که به علت نداشتن تخصص و دانش در حوزه صنعت موتورسیکلت، از نصب کیت های فراوریی ما هراس دارند و هنوز معتقد هستند این کیت ها قابل اطمینان نیستند و ترجیح می دهند که از کیت های وارداتی با کیفیت پایین تر استفاده نمایند.
چه برنامه هایی برای آینده دارید؟
فعلا در حال مذاکره با فراوری نمایندگان موتورسیکلت هستیم تا آن ها را قانع کنیم از این کیت ها استفاده نمایند.
کار فعلی ما روی تیراژ پایینی است و برای ما و قطعه سازان توجیه مالی ندارد.
اما اگر موتورسیکلت سازان با ما به توافق برسند تیراژ کار بالا می رود و علاوه بر کاهش آلایندگی به فراوری داخل هم یاری می گردد و باعث رونق گرفتن این صنعت می گردد.
در ادامه قطعات کیت انژکتور موتورسیکلت که در ایران طراحی و فراوری شده و وظیفه هر قطعه را مشاهده می کنید.
منیفولد هوا
این قطعه که از جنس پلیمر ساخته شده است مجرای ورودی هوا به انجین موتورسیکلت است.
سنسور TMAP
این قطعه سنسور TMAP نام دارد که وظیفه مقدار گیری دما و فشار هوای ورودی به موتور را بر عهده دارد.
دریچه گاز
این قطعه دریچه گاز است و قطعه سیاه رنگ روی آن سنسور TPS است که موقعیت دریچه گاز را کنترل می نماید.
لوله بنزین
این قطعه که بسته به نوع موتورسیکلت می تواند طول و خم های مختلفی دارد، وظیفه انتقال سوخت را بر عهده دارد.
سنسور O2
این قطعه سنسور اکسیژن است که درون اگزوز موتورسیکلت نصب می گردد.
سنسور CHT
این سنسور دمای بدنه موتورسیکلت را مقدار گیری می نماید و اطلاعات مربوط را به ECU می فرستد.
پمپ بنزین
این قطعه یکی از بزرگترین چالش های چینی ها و هندی ها است که در موتورسیکلت های وارداتی معمولا دارای نقص است.
ECU
این قطعه الکترونیکی در واقع مغز متفکر موتورسیکلت است که پیچیدگی های بسیاری دارد، اما در کشور فراوری شده است و کیفیتی به مراتب بالاتر از رقبای هندی و چینی دارد.
این ECU ها در دو نوع 8 بیتی و 16 بیتی فراوری می شوند که بسته به نوع موتورسیکلت و حجم انجین و… روی آن ها نصب می گردد.
ترانزیستور
این قطعه نقش درایو جرقه زنی را ایفا می نماید که در ECU های 8 بیتی به آن احتیاج است اما در ECU های 16 بیتی این درایو داخل خود ECU قرار می گیرد.
دسته سیم
دسته سیم موتورسیکلت که یک سر آن به ECU متصل می گردد و تعدادی سوکت ورودی برای سنسورها و قطعات دیگر دارد که طول آن بر اساس هر موتورسیکلتی می تواند متغیر باشد.
سوزن انژکتور
این قطعه وظیفه پاشش سوخت را بر عهده دارد که تنها قطعه وارداتی این مجموعه است.
دستگاه دیاگ
دیاگ با اتصال به ECU و خواندن اطلاعات از روی آن، به عیب یابی و تشخیص ایرادهای سیستم انژکتور یا سایر سیستم های الکترونیکی موتورسیکلت می پردازد.
این قطعه ای است که بسیاری از تعمیرکاران موتورسیکلت هم آن را ندارند.
اهمیت انژکتوری شدن موتورسیکلت ها
تا همین چند سال پیش تمامی کشورهای دنیا اهمیت کمتری برای آلایندگی ایجاد شده به وسیله موتورسیکلت ها نسبت به خودروها قائل بودند.
با افزایش ترافیک شهری و افزایش بهای سوخت در کل دنیا، استقبال از این وسیله نقلیه روز افزون شد.
بعلاوه با انجام تحقیقات بیشتر در زمینه آلایندگی سیستم کاربراتور در موتورسیکلت معین شد یک موتورسیکلت کاربراتوری در مجموع آلایندگی کمتری از یک خودروی انژکتوری فراوری می نماید، اما یک معضل مهم هم آشکار شد.
یک موتورسیکلت کاربراتوری حدود هفت برابر بیشتر از یک خودروی معمولی، ذرات معلق از خود به جا می گذارد و این بسیار خطرناک است.
وقتی صنعت موتورسیکلت سازی در دنیا به این موضوع پی برد، حذف سیستم کاربراتور از موتورسیکلت ها و اجباری شدن استفاده از سیستم انژکتور در آن ها در دستور کار دولت ها نهاده شد.
این اتفاق در اروپا در سال 2015 رخ داد؛ زمانیکه سال ها از قانون ممنوعیت تردد خودروهای کاربراتوری می گذشت.
چین و هند که بزرگترین مقدار استفاده از موتورسیکلت را دارند هم دست به کار شدند.
چین تردد موتورسیکلت های احتراقی در کلان شهرها را ممنوع نمود و به همین علت امروزه در کلان شهرهای چین فقط استفاده از موتورسیکلت برقی مجاز است.
اما کشور هند دیرتر دست به کار شد و تا سال 2017 هنوز موتورسیکلت های کاربراتوری در این کشور فراوری و صادر هم می شدند؛ از جمله به ایران که مشتری پر و پا قرص موتورسیکلت های هندی بود.
در دنیا
اما موضوع تبدیل کاربراتور به انژکتور در موتورسیکلت تبدیل به یک چالش دنیای شد.
احتمالا صنعت موتورسیکلت سازی در دنیا به علت توجه کمتر به آن و نبود اطلاعات در خصوص مقدار فراوری ذرات معلق به وسیله کاربراتور موتورسیکلت، هرگز به تبدیل سیستم کاربراتور به انژکتور در موتورسیکلت فکر ننموده بودند.
موتورسیکلت سازان آمریکایی، اروپایی و ژاپنی با توجه به در اختیار داشتن تکنولوژی های پیشرفته، خیلی زود در موتورسیکلت های فراوریی خود کیت انژکتور را جایگزین کاربراتور و این معضل را رفع کردند و حتی به راندمان بالاتری در محصولات خود رسیدند.
اما چین و هند که صنعت عقب مانده تری داشتند، همزمان با ایران آغاز به کار روی فراوری کیت انژکتور موتورسیکلت کردند که هنوز هم با ایرادات بسیار زیادی روانه بازارهای دنیای و از جمله ایران می شوند.
اجرایی شدن قانون منع شماره گذاری موتورسیکلت های کاربراتوری در ایران
در ایران از نیمه دوم سال 95 طرح ممنوعیت فراوری موتورسیکلت های کاربراتوری در دستور کار دولت نهاده شد.
اما موتورسیکلت سازان به علت واردات تعداد زیادی موتورسیکلت کاربراتوری با این تصمیم مخالفت کردند و پس از کش و قوس های فراوان در نیمه دوم سال 1397 این طرح اجرایی شد و موتورسیکلت های کاربراتوری دیگر شماره گذاری نشدند.
منبع: بیت رانbestcanadatours.com: مجری سفرهای کانادا و آمریکا | مجری مستقیم کانادا و آمریکا، کارگزار سفر به کانادا و آمریکا