وزارت ارشاد خواهان تعطیلی کتابخانه های کانون پرورش فکری شد - مجله آزمون اول

این نویسنده و منتقد ادبی ادبیات کودک و نوجوان در پی خبر درخواست واگذاری کتابخانه های کانون پرورش فکری بچه ها و نوجوانان به نهاد کتابخانه های عمومی کشور در یادداشتی که در اختیار ایسنا قرار داده، نوشته است:

خبر کوتاه و کوبنده بود. قرار است که کتابخانه های کانون را واگذار نمایند. کانون بدون شک مهم ترین برند ایرانی در موضوع بچه ها و نمادی از همه آن چیز هایی است که ما عمر خود را پای آن گذاشته ایم. ما نویسندگان کودک و نوجوان حتی اگر پای مان را هم در کانون نگذاشته باشیم، نسبت به کانون علاقه و حتی تعصب داریم. تعرض به کانون به معنای حمله به همه کسانی است که برای بچه ها می نویسند و می کوشند و می اندیشند.

حالا ما نویسندگان و فعالان حوزه کودک و نوجوان می توانیم اعتراض کنیم. بیانیه و طومار منتشر کنیم. پست بگذاریم و هشتگ درست کنیم و ترند کنیم. می توانیم کمپینی چند صدهزار نفری از بچه های دیروز و امروز که کانون را دوست دارند راه بیندازیم.

ما می توانیم این طرح را لغو کنیم. بعد هم دولتمردان پز می دهند که به افکار عمومی و درخواست نخبگان احترام گذاشتند و طرح منتفی شد. چه بسا که از روز اول هم برنامه همین بوده باشد و ماجرا فقط رقابت دو گروه داخل دولت بوده باشد.

کانون برای ما عزیز است؛ عزیز مثل فرزند و یا نه عزیز و مقدس مثل مادر. کوچک کردن و تعطیل کردن آن بدون اطلاع صاحبان معنوی آن یعنی میلیون ها کانونی دیروز و امروز توهین بزرگی به شمار میرود. می گویم تعطیل شدن و نمی گویم کوچک شدن. چرا که با جدا شدن کتابخانه ها برخلاف تصور حجم بزرگی از هزینه های کانون و بخش زیان ده آن جدا نمی گردد، بلکه محل اصلی عایدی و چرخش چرخه مالی کانون حذف خواهد شد.

کانون دو محل عایدی عمده داشته است: کانون زبان و بودجه مستقیم و غیر مستقیم دولتی. سود کانون زبان که بسیار کم شده چرا که کلاس ها غیرحضوری شد و صد ها هزار جلد کتابی که در هر ترم به اجبار به زبان آموزان فروخته می شد حذف شد. مضاف اینکه کانون دیگر چاپخانه هم ندارد و حتی اگر هم کتاب زبان بفروشد از سود سابق خبری نیست.

بودجه دولتی هم که برای تجهیز کتابخانه ها و خدمات کتابخانه ای داده می گردد، اما مدیران کانون در دوره های مختلف به جای این که این بودجه را صرف خرید کتاب های مناسب از ناشران بنمایند، خودشان کتاب چاپ نموده اند و خودشان کل تیراژ کتاب را از خودشان خریده اند و کتابخانه ها را با کتاب های کانون انباشته اند و یک کتاب یا مجله غیرکانونی به کتابخانه ها نفرستاده اند. وقتی کانون کتابخانه نداشته باشد و این بودجه حذف گردد، پس انتشارات هم که توزیع و فروشگاه و مشتری ندارد تعطیل می گردد. فروشگاه های کانون هم که همگی ضررده و بیشتر تعطیل هستند. سایر تولیدات هم که در هیچ مغازه ای دیده نمی شوند. پس شک نکنید کانون بدون کتابخانه هایش نمی تواند پابرجا بماند.

من می گویم با پیگیری اهل فرهنگ بحث واگذاری کتابخانه ها منتفی خواهد شد و بودجه های سابق کانون که به علت برخی تخلفات و برخی بی قانونی ها و بسیاری ناکارآمدی ها محل تردید جدی بوده، بیشتر از پیش برقرار می گردد و آب از آب تکان نمی خورد. بعد از آن چه خواهد شد؟ آیا این کانون که امروز می بینیم همان کانونی است که دوستش داریم؟ آیا از مدیران فعلی و بعدی کانون انتظار معجزه داریم؟ آیا ندیده ایم با هر مدیری که آمد بخشی از دارایی های مادی و معنوی کانون گم شد؟

کانون عزیز و پاره دل ماست؛ مادر ماست و این عزیز دل ما سخت بیمار است و بیماری چنان در جای جای اندامش ریشه دوانده که شاید مرگ و یا قطع عضوش ناگزیر باشد. گم شدن اندام این شیر بی یال و دم و اشکم چنان گسترده شده که حالا دست و پایش را هم قرار است واگذار نمایند.

مگر مرکز موسیقی، جشنواره مطبوعات، فروشگاه ها، چاپخانه، زمین ها، چندین مجله کانونی، روشنان و پویش، لیست کتاب ها و لیست مقالات سالیانه، آرشیو روزآمد کتب و نشریات خارجی و چه و چه در این سال ها گم نشدند؟

من از واگذاری کتابخانه های کانون بسیار اندوهگین خواهم شد و امیدوارم چنین نگردد. من امیدوارم کانون بماند و روزامد و قانون مدار و پیشرو و ایده آل گردد. اما می ترسم چرخه پر خطا و ناکارآمد فعلی تکرار گردد و این شرکت دولتی که قرار بوده بزرگتر و حامی اهل قلم و هنرمندان و بخش خصوصی و نهاد های مدنی باشد و حالا رقیب آن ها شده، روزی به علت ناکارآمدی و ضرردهی از پای بیافتد.

شاید روزی عقلانیت جمعی و مصالح عمومی اقتضا کند که کانون به جای یک شرکت بزرگ و زیان ده خصولتی به یک نهاد ملی و فرادستی بدل گردد. نهادی چابک، شفاف، قانون مدار و پر تاثیر که کتابخانه ملی ادبیات کودک و نوجوان و موزه ملی کودک را در کشور مدیریت کند.

جشنواره های ملی و بین المللی انیمیشن و قصه گویی و پژوهش و کتاب و مطبوعات کودک برگزار کند. پژوهش های فرهنگ و هنر و ادبیات کودک و نوجوان را حمایت کند. کتاب های مرجع و نظری و تخصصی منتشر کند و نمایندگی همه اهل قلم و هنر ایران را در اسیتژ، آسی سی یو، مسابقات جهانی تصویرگری، نمایشگاه های بین المللی نقاشی بچه ها و دیگر نهاد های بین المللی تقبل کند.