چرا واردات فایزر منتفی شد - مجله آزمون اول

به گزارش خبرنگاران، بررسی های روزنامه همشهری نشان می دهد که مقرون به صرفه نبودن واردات واکسن فایزر و مسائل حمل ونقل و همچنین مخالفت کمیته ملی واکسن و حاشیه هایی که با اعلام خبر واردات فایزر به وجود آمده بود، در نهایت باعث شد با دستور مستقیم وزیر بهداشت واردات این نوع واکسن به کشور ممنوع شود. روز گذشته وزارت بهداشت در اطلاعیه ای از ممنوعیت دوباره واردات واکسن فایزر خبر داد. این در حالی است که بر اساس گفته وزیر بهداشت قرار بود بیش از دو میلیون دوز واکسن فایزر برای تزریق به زنان باردار وارد کشور شود اما حالا آن چه در اطلاعیه وزارت بهداشت آمده حکایت دیگری را روایت می کند. در این اطلاعیه آمده: اعضای کمیته ملی واکسن کووید-19 در جلسه اخیر با اجماع و تکیه بر شواهد معتبر علمی به این نتیجه رسیدند که واکسیناسیون زنان باردار همچنان با واکسن سینوفارم که تأییدیه سازمان بهداشت جهانی را دارد، ادامه یابد. در ادامه هم تأکید شده که در وزارت بهداشت تصمیمی برای واردات واکسن فایزر وجود ندارد.

چه کسانی عضو کمیته علمی واکسن هستند؟

جلسات کمیته ملی واکسن کرونا با حضور بهرام عین اللهی، وزیر بهداشت، و دیگر اعضای این کمیته از جمله علیرضا رئیسی، معاون بهداشت، سیدکامل تقوی نژاد، معاون توسعه مدیریت، منابع و برنامه ریزی، محمدرضا شانه ساز، رئیس سازمان غذا و دارو، محمدمهدی گویا، رئیس مرکز مدیریت بیماری های واگیر، محمد هاشمی، رئیس مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت بهداشت، محسن اسدی لاری، مدیر کل امور بین الملل وزارت بهداشت (از دیروز حسین نیکنام به جای لاری منصوب شده است)، سیدحیدر محمدی مدیر کل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو و سیدحسین صفوی، مدیر کل امور تجهیزات و ملزومات پزشکی سازمان غذا و دارو برگزار می شود.

جزئیات واردات فایزر

ممنوعیت واردات واکسن فایزر با دستور مستقیم وزیر بهداشت اجرا شده. این در حالی است که اول مهر، بهرام عین اللهی، وزیر بهداشت، در بازدید از مراکز درمانی شهرستان دهلران خبر داده بود که واکسن فایزر تنها برای مادران باردار تزریق می شود. پیش از این معاون بهداشتی وزارت بهداشت حتی اندازه واردات این واکسن را هم اعلام کرده و گفته بود که قرار است دو میلیون و 400 هزار دوز واکسن وارد کشور شود. او گفته بود در کنار واکسن فایزر واکسن جانسون و جانسون هم در راه بوده و خرید پنج میلیون دوز از آن نهایی شده است. حالا پرسش اصلی این است که دلیل اصلی تغییر موضع وزارت بهداشت برای واردات این واکسن ها چیست؟

بررسی های همشهری از این ماجرا اما جزئیات دیگری از ممنوعیت واردات این واکسن را مشخص می کند. بر اساس اعلام مسئولانی در وزارت بهداشت که نخواستند نامشان در گزارش بیاید، حمل ونقل این واکسن با توجه به شرایط نگهداری در دمای منفی 60درجه به نقاط مختلف کشور مقرون به صرفه نیست و واردات آن محدود است. این مسئولان تغییر نظر وزیر بهداشت را از دلایل لغو واردات آن اعلام کردند. قرار بود این واکسن از خط تولید کشور بلژیک وارد کشور شود. مسئولان وزارت بهداشت تأکید کرده بودند که این واکسن در صورت تولید در کشور دیگر مجوز ورود به ایران را دارد؛ درست مانند واکسن آسترازنکا که سوئدی - بریتانیایی است و زمستان سال گذشته مانند فایزر با ممنوعیت واردات روبرو شد اما با تولید آن در کشورهای دیگر در چندین محموله وارد ایران و تزریق شد.

در اطلاعیه وزارت بهداشت شواهد علمی برای منتفی شدن واردات این واکسن مورد استناد قرار گرفته؛ هر چند پیش از این مقالاتی درباره ایمنی زایی تزریق فایزر و مدرنا به زنان باردار در کشورهای مختلف منتشر شده بود. قبلا این واکسن به 148 زن باردار آمریکایی تزریق شده و نشان داده که نگرانی از ایجاد ایمنی در این افراد وجود ندارد. یکی از همین مسئولان که نخواست نامش در گزارش بیاید، به همشهری می گوید: زمان ورود این واکسن ها به کشور ممکن بود تا دو ماه آینده طول بکشد. بنابراین تصمیم گرفته شد که زنان باردار معطل واکسیناسیون نمانند. از سوی دیگر با توجه به مطالعاتی که درباره ایمن بودن واکسن سینوفارم وجود دارد، کمیته علمی تصمیم گرفت تمرکزی بر واردات فایزر نداشته باشیم.

به گفته او واردات فایزر به ایران غیر منطقی است. با این توضیح که اندازه واردات فایزر به کشور بسیار محدود است و با توجه به پراکندگی که در سطح کشور حتی با وجود روستاهای دور از دسترس وجود دارد، بحث نگهداری این واکسن در دمای منفی 60درجه مطرح است که حمل ونقل آن را پرهزینه می کند. از سوی دیگر با توجه به موضوع عدالت در تزریق این واکسن برای تمام مادران، این واکسن به تعداد خیلی کمی به برخی منطقه ها می رسید. بنابراین به صرفه نبودن واردات وتوزیع آن، باعث شد تا چنین تصمیمی گرفته شود.

این مسئول همچنین به مخالفت های مطرح شده از سوی گروهی پس از اعلام ورود فایزر به کشور هم اشاره می کند و می گوید: نمی دانیم چرا نسبت به خرید این برند از واکسن این قدر حساسیت وجود دارد. در حالی که قرار بود فایزر از خط تولید بلژیک وارد شود؛ مانند آسترازنکا که ما از کشورهای دیگر آن را وارد می کنیم اما به تأکید وزیر بهداشت فعلا خرید و واردات فایزر منتفی شده است. جالب است که این مخالفت ها نسبت به دیگر واکسن های آمریکایی از جمله مدرنا و جانسون و جانسون وجود ندارد و در کمیته ملی واکسن هم در این باره هنوز تصمیم گیری نشده است.

به گفته این مسئول با توجه به دلایل مطرح شده و ایمن بودن واکسن سینوفارم هم اکنون تصمیم بر تداوم فرایند واکسیناسیون زنان باردار با واکسن سینوفارم است.

فعلا فقط فایزر ممنوع است

محمد هاشمی، سرپرست روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت بهداشت، هم با تأکید بر تصمیم کمیته ملی واکسن، درباره ابهامات واردات پنج میلیون واکسن جانسون و جانسون به همشهری می گوید: دو کمیته علمی کووید-19 و کمیته ملی واکسن، هنوز درباره دیگر واکسن های آمریکایی، تصمیم گیری نکرده اند.

به گفته این مسئول، واکسیناسیون چه برای مردم عادی و چه زنان باردار، حتی نباید یک روز هم به تأخیر بیفتد و بهتر است جامعه هدف و مشمول واکسن هر چه سریع تر نسبت به تزریق واکسن های مورد تأیید و واردشده به کشور اقدام کنند. هاشمی در پاسخ به این سؤال که چرا پیش از اعلام این خبر برای واردات واکسن های فایزر بررسی لازم در این باره صورت نگرفته، توضیح می دهد: در کمیته های علمی و واکسن کووید-19 متخصصانی از این حوزه حضور دارند و پس از درخواست وزیر بهداشت مبنی بر بررسی این واکسن اعضای این کمیته ها از نظر علمی به چنین نظری رسیده اند.

نباید روی واکسن خاصی تمرکز شود

انتشار اخبار واردات واکسن فایزر در هفته های اخیر باعث شد تا بسیاری با امیدبستن به تزریق این واکسن، با وجود رسیدن نوبت واکسیناسیون شان دست نگه دارند و منتظر رسیدن واکسن فایزر بمانند. این در حالی است که متخصصان تأکید می کنند باید واکسیناسیون با سرعت انجام شود و به بالای 75درصد برسد. حمیدرضا جماعتی، دبیر کمیته علمی ستاد ملی مقابله با کرونا، در این باره می گوید: ممنوعیت ورود فایزر تصمیم کمیته ملی واکسن بوده اما در مجموع هیچ اجباری درباره زنان باردار مبنی بر استفاده از یک واکسن با برند خاص نیست. این یک تصور اشتباه بود که تمام زنان باردار الزاما باید با واکسن فایزر واکسینه شوند. این گروه هم مانند دیگر افراد جامعه هستند. بنابراین واکسیناسیون آنها با واکسن های مورد تأیید سازمان غذا و دارو و وزارت بهداشت منعی ندارد.

جماعتی در پاسخ به این سؤال که چرا با وجود چنین دلایلی تمرکز خاصی بر فایزر برای تزریق روی زنان باردار در یک هفته اخیر رخ داده است، توضیح می دهد: ما در پاندمی هستیم و نمی توانیم برای تزریق واکسن حتی یک روز صبر کنیم. فعلا هدف وزارت بهداشت قطع زنجیره کرونا و پایان پاندمی در کشور است و باید هر چه سریع تر جامعه هدف را تحت پوشش واکسیناسیون قرار داد. بعد از دست یافتن به این هدف و تکمیل تزریق دو دوز واکسن می توانیم درباره برندهای مختلف برای دوز بوستر بهتر تصمیم گیری کنیم.